Καφές. Μια λέξη χιλιάδες συναισθήματα. Για κάποιους μεγάλη αγάπη και απαραίτητη προϋπόθεση για να ξεκινήσει αλλά και να συνεχίσει η μέρα. Άλλοι περιστασιακοί «εραστές» του. Πρόκειται για το δημοφιλέστερο ρόφημα ανά τον κόσμο, με τους Έλληνες στην πλειονότητα τους να καταναλώνουν τουλάχιστον έναν καφέ την ημέρα. Μας κάνει όμως καλό ή μήπως υπάρχουν κίνδυνοι για την υγεία από την κατανάλωση του;
Πάνω στο συγκεκριμένο θέμα έχουν διεξαχθεί πολυάριθμες μελέτες και τα αποτελέσματα αυτών δείχνουν ξανά και ξανά πως ο καφές και οι ουσίες που περιέχονται σε αυτόν όπως η καφεΐνη και οι πολυφαινόλες προσφέρουν πολλαπλά οφέλη στην υγεία.
Τα κυριότερα οφέλη με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία είναι:
- Καθυστερεί την εμφάνιση το Σακχαρώδη Διαβήτη ΙΙ με επίδραση στον γλυκαιμικό έλεγχο.
- Έχει προστατευτική δράση στο ενδοθήλιο των αγγείων και έτσι παίζει σημαντικό ρόλο στα καρδιαγγειακά νοσήματα.
- Συμμετέχει στην απώλεια σωματικού βάρους, καθώς τα συστατικά του προσδίδουν κορεσμό και μειώνεται σημαντικά το αίσθημα της πείνας.
- Επιδρά στη γαστρική λειτουργία επιταχύνοντας την γαστρική κένωση.
- Η διεγερτική του δράση βοηθά στην πνευματική εγρήγορση, στη λειτουργία του εγκεφάλου καθώς και στην ψυχική διάθεση, την προσοχή, τα αντανακλαστικά, το άγχος.
- Βελτιώνει τη μνήμη και διευκολύνει την κωδικοποίηση πληροφορίας.
- Έχει αντικαρκινική δράση λόγω της πρεβιοτικής δράσης στο έντερο και έτσι παρέχεται προστασία από γενοτοξικές βλάβες και προστασία του DNA από οξείδωση.
- Μειώνει την εμφάνιση της νόσου Parkinson, με τη μέγιστη προστασία να επιτυγχάνεται με κατανάλωση τριών φλιτζανιών ανά ημέρα.
Πριν βιαστείς όμως να ξαναγεμίσεις την κούπα με τον αχνιστό, μυρωδάτο και πολλοστό καφέ της ημέρας θα πρέπει να δούμε και τους πιθανούς κινδύνους από την (υπερ)κατανάλωση του.
Μπορούμε να πούμε πως σε ένα σχετικά υγιές άτομο που δεν εμφανίζει καρδιαγγειακά προβλήματα, έκπτωση στην ηπατική και νεφρική λειτουργία, ο καφές αυτός καθαυτός δεν είναι επικίνδυνος σε μια μέτρια κατανάλωση.
Τα γνωστά και επιθυμητά αποτελέσματα της καφεΐνης βρίσκονται στο εύρος των 85-250 mg καφεΐνης (1- 3 φλυτζάνια καφέ, ανάλογα την μέθοδο παρασκευής, την ευαισθησία του ατόμου, αν το άτομο είναι καπνιστής -π.χ. οι καπνιστές μεταβολίζουν μέχρι και 50% πιο γρήγορα την καφεΐνη με αποτέλεσμα να είναι πιο ανθεκτικοί σε αυτήν). Με κατανάλωση άνω των 250 με 500 mg καφεΐνης αρχίζουν οι παρενέργειες: τρόμος (τρέμουλο), εκνευρισμός, συχνοουρία, αϋπνία κτλ, ενώ σε ακόμα μεγαλύτερες δόσεις έχουν αναφερθεί καρδιακές αρρυθμίες ή ακόμα και κρίσεις.
Είδος καφέ ανά μερίδα και η περιεκτικότητα σε καφεΐνη (mg)
- Γαλλικός καφές (200ml) 115 – 175mg
- Στιγμιαίος καφές (180ml) 65 – 100mg
- Εσπρέσο (30ml) 30 – 65mg
- Ελληνικός καφές (60ml) 40 – 50mg
- Ντεκαφεϊνέ στιγμιαίος καφές (200ml) 2-3mg
- Ντεκαφεϊνέ ελληνικός καφές (60ml) 0.75 – 1mg
- Ντεκαφεϊνέ εσπρέσο (30ml) 0 – 0.5mg
Συνεχίστε λοιπόν να απολαμβάνετε το αγαπημένο σας ρόφημα, αλλά πάντα με μέτρο, όπως ισχύει στα πάντα άλλωστε. Αυτό θα σας εξασφαλίσει όλα τα οφέλη χωρίς τις αρνητικές επιπτώσεις.
Άννα Η. Ματσαγγούρα
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος